Chúng ta ôm ấp cơ thể bằng chánh niệm để làm êm dịu cơ thể. Với các tâm hành cũng vậy. “Thở vào, tôi ý thức tâm hành trong tôi; thở ra, tôi làm cho tâm hành trong tôi êm dịu”. Tâm lý học của đạo Bụt phân biệt năm mươi mốt tâm hành. Có những tâm hành gọi là bất thiện như tham, sân, si. Có những tâm hành gọi là thiện như niệm, định, từ, bi, hỉ xả.
Khi một tâm hành thiện – như một niềm vui hay một niệm từ bi – khởi dậy, ta thở vào thở ra trong chánh niệm để ý thức niềm vui hay tâm niệm từ bi ấy trong ta. Ôm ấp các tâm hành thiện ấy bằng hơi thở chánh niệm như thế chúng sẽ lớn mạnh lên gấp bội. Hơi thở chánh niệm giúp ta duy trì chúng lâu hơn, ý thức được chúng sâu sắc hơn. Vì vậy, thực tập ôm ấp các tâm hành thiện trong ta, như những niềm vui, hạnh phúc, thương yêu, rất quan trọng vì chúng là những thức ăn nuôi lớn chúng ta. Chúng ta thường nói tới câu “Thiền duyệt vi thực” bởi vì niềm vui của thiền tập, của chánh niệm có tác dụng nuôi dưỡng, nâng đỡ chúng ta như thức ăn bổ dưỡng.
Xem thêm >>> HẠT GIỐNG SÂN HẬN, HẠT GIỐNG TỪ BI
Cũng vậy, khi tâm hành bất thiện – như sân hận, ghen ghét – khởi dậy, chúng ta phải trở về với tự thân, sử dụng hơi thở chánh niệm để làm êm dịu và ôm ấp chúng như một bà mẹ ôm ấp đứa con đang bị nóng sốt. “Thở vào, tôi làm cho tâm hành trong tôi êm dịu; thở ra, tôi làm cho tâm hành trong tôi êm dịu”.
(Trích từ sách Giận, tác giả Thích Nhất Hạnh)
